Δυο χρόνια μόλις μετά την ίδρυση του Μ/Φ Συλλόγου «ΣΚΟΥΦΑΣ» – το 1898 – το Δ.Σ. του Συλλόγου αποφασίζει να προχωρήσει στην ίδρυση Φιλαρμονικής. Χαρακτηριστικά το πρακτικό αναφέρει:
«Μετά ταύτα ο κ. Πρόεδρος (Ξανθόπουλος) αναγγέλλει την υπό του Δ.Σ. απόφαση οριστικής συγκρότησης της Φιλαρμονικής – Μουσικής και εξελέγη τριμελής επιτροπή εκ των κ.κ. Ξανθόπουλου, Μ. Πατσαλιά, Π. Σπήλιου προς συλλογή εράνου. Παρεκάλεσε δε ο κ. Πρόεδρος άπαντα τα μέλη όπως φανούν πρόθυμοι και γενναίοι εις τας συνδρομάς των και ενεργήσωσιν έκαστος το καθ’ εαυτόν προς επιτυχίαν του επιδιωκομένου και κοινωφελούς σκοπού».
Αμ’ έπος, αμ’ έργον. Γίνεται έρανος, προσφέρουν χρήματα ο Δήμος και ο τότε Μητροπολίτης Γεννάδιος και παραγγέλλονται όργανα στον οίκο Μίλλιερ της Βιέννης. Πρώτος μουσικός προσλαμβάνεται ο Νικ. Παναγόπουλος. Στο μεταξύ υπάρχει μια κατάσταση γενικής ευφορίας όσο αφορά στην ευόδωση των στόχων, αφού η νεολαία της Άρτας «τρέχει» να μάθει μουσική.
Η πρώτη δημόσια εμφάνιση γίνεται θριαμβευτικά με σαράντα όργανα. Η Φιλαρμονική δίνει συναυλίες, συμμετέχει σε εκδηλώσεις και σε εθνικές γιορτές, με επικεφαλής σπουδαίους αρχιμουσικούς, το Ν. Ρομποτή, το Μ. Μάστορης, το Μανάντερο.
Παρόλα αυτά η λειτουργία της είναι προβληματική για οικονομικούς κυρίως λόγους, αλλά ευτυχώς τα προβλήματα ξεπερνιούνται με την τακτική καταβολή ποσοστών επί των εμπορευμάτων και τη γενναία συνδρομή του Δήμου. Οι καιροί όμως είναι δύσκολοι. Πόλεμοι συνταράζουν την Ελλάδα (πόλεμος του 1897, Βαλκανικοί πόλεμοι, Α΄ Παγκόσμιος πόλεμος), πείνα και θανατηφόρες επιδημίες σαν αυτή της γρίπης του 1919, ανακόπτουν την πορεία της Φιλαρμονικής. Σ’ έναν κόσμο που ταράζεται συθέμελα και ανατρέπονται τα πάντα, η μουσική θεωρείται πολυτέλεια. Όχι βέβαια για όλους. Γιατί από το 1919 με Αρχιμουσικό τον Ι. Φαναριώτη, καταβάλλεται προσπάθεια να επαναδραστηριοποιηθεί η Φιλαρμονική των Αρτινών, αφού πια θεωρείται κομμάτι της πόλης. Δάσκαλοι και μαθητές κινητοποιούνται, μεταξύ των οποίων οι : Χρ. Τσιλιγιάννης, Ν. Ναζόπουλος, Δ. Ράγγος, Σπ. Μανάντερος, Β. Σαλωνίτης, Δ. Παναβέλης, Β. Παναβέλης, Αλ. Λαλάκος, Β. Δρούγας, Ο. Λελοβίτης, Αθαν. και Γ. Νικάκης, Χρ. Ρέτσας, Σπ. Λάμπρου, Γ. Ζάγκας, Β. Μαϊδάτσης, Δ. Μπουντούρης, Σπ. Έξαρχος, Κ. Κατσαργύρης, Γ. Λιάκατσας, Γ. Στίπας, Σπ. Κακαβάς, Ερ. Ναζόπουλος, Ιωαν. Στάικος, Αφοί Εξάρχου.
Μέχρι το 1940 προσλαμβάνονται ακόμη ως αρχιμουσικοί οι : Δ. Παπαϊωάννου, Ερ. Τζινιόλης, Ευ. Μανδήλας, Πάγκης, Παπαδόπουλος. Την περίοδο αυτή διακρίνονται πολλοί μουσικοί, όπως οι : Γ. Κόντης, Μ. Τζιμόπουλος, Θ. Μαργώνης, Πελ. Αλεξίου, Δ. Καρατζιάς, Απ. Ράπτης, Ηρ. Γιαννής, Γ. και Θ. Μεθόδιος, Γ. Χαρίσης, Ν. Τάτσης, Γ. Κατσιώρας, Γ. Γούσιας, Κ. Αλίβερτης, Β. Πέμπας, Λ. και Γκούβελος, Δ. Παναγιώτου, Ε. Τατσιόπουλος, Σπ. Τριχιάς, Α. Μπιντολίσιος, Απ. Τσουβάρας, Αλ. Κατσής, Β. Σακκάς και άλλοι. Το 1940, όσοι στρατεύθηκαν, στελέχωσαν στρατιωτικές μπάντες και ύστερα βρέθηκαν στην Εθνική Αντίσταση.
Όπως ήταν φυσικό κάθε δραστηριότητα της Φιλαρμονικής ανακόπηκε και το χειρότερο ήταν πως ο Σύλλογος λεηλατήθηκε από τους Γερμανούς, οι οποίοι πήραν μαζί τους ένα μεγάλο αριθμό από τα καλύτερα μουσικά κομμάτια και όργανα. Ο Σύλλογος και η Φιλαρμονική διαλύθηκαν από τις δυνάμεις κατοχής.
Μετά την κατοχή ανασυγκροτήθηκε η Φιλαρμονική και προσλήφθηκε ως Αρχιμουσικός ο Δ. Παπαϊωάννου. Τα τεράστια οικονομικά προβλήματα παραμένουν άλυτα ως το 1950, όταν ο τότε Υπουργός Οικονομικών, ο συμπατριώτης μας Δ. Χέλμης, παραχωρεί στο Σύλλογο την είσπραξη του 10% επί των Δημοσίων Θεαμάτων. Τότε αγοράστηκαν καινούργια όργανα, στολές και ότι άλλο χρειαζόταν η Φιλαρμονική.
Το 1959 η Φιλαρμονική συμμετέχει στη μεγάλη στρατιωτική άσκηση στην Ήπειρο, κατά τη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ύστερα από ανατροπή στρατιωτικού οχήματος ο Αρχιμουσικός Δ. Παπαϊωάννου, ενώ τραυματίστηκαν πολλοί μαθητές.
Στο πέρασμα των χρόνων η Φιλαρμονική και η Μουσική Σχολή του «ΣΚΟΥΦΑ» αγκαλιάστηκαν από την αρτινή κοινωνία. Εδώ ανοίγονταν πλατείς ορίζοντες για τα Αρτινόπουλα, μια και πέρα από τη μουσική παιδεία που διδάσκονταν δωρεάν, πολλά απ’ αυτά στη συνέχεια αποκαταστάθηκαν επαγγελματικά στελεχώνοντας τις Στρατιωτικές Μπάντες, αλλά και συμμετέχοντας σε παρά πολλές ορχήστρες ποικίλης μουσικής σε όλη την Ελλάδα.
Στις δεκαετίες του ’50 και ’60 η Φιλαρμονική βρίσκεται στο απόγειό της. Εξαίρετοι Αρχιμουσικοί διευθύνουν πολύ καλούς μουσικούς και γι’ αυτό δίκαια χαρακτηρίστηκε ως η καλύτερη Φιλαρμονική της Στεριανής Βορειοδυτικής Ελλάδας εκείνης της περιόδου.
Αψευδείς μάρτυρες για την ακμή της είναι τα στοιχεία που προκύπτουν από τα αρχεία του Συλλόγου για τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’60: περί τους 200 μαθητές στη Μουσική Σχολή, μπαντίνα με σαράντα άτομα και η κυρίως μπάντα αποτελούμενη από σαράντα πέντε εκτελεστές. Αξίζει να μνημονευθούν οι Αρχιμουσικοί της περιόδου της μεγάλης ακμής το 1955-65: Κοσμάς, Καρυδάκης, Βαφειάδης, Παγκές, Μπιφέρνο, Κούτνας, Κουρούκλης, ενώ τα τελευταία χρόνια οι : Αγγ. Παπακωνσταντίνου-Σαρρής, Γ. Παναγόπουλος, Δ. Βλάχος, Δ. Σελλάκης, Θ. Καραμανλής, Νικ. Λαμπράκης, Θεοδ. Μαργώνης, Λ. Μπούας, Σπ. Κρεμόνας, Ν. Δάφνος, Κ. Λούτας, Δ. Αϊγιαννίτης, Αθ. Σταμάτης.
Ο Σύλλογός μας χρωστά χάριτας σε όλους εκείνους που από οποιαδήποτε θέση – μουσικού ή αρχιμουσικού – πρόσφεραν το απόθεμα της ψυχής τους στη Φιλαρμονική.
Σήμερα η Φιλαρμονική εξακολουθεί να συμμετέχει σε εθνικές και θρησκευτικές τελετές, τόσο στα όρια του νομού μας, όσο και ανά την Ελλάδα, όπου καλείται. Επίσης στη Φιλαρμονική εξακολουθεί να διδάσκεται δωρεάν η Μουσική Τέχνη, προσφέροντας έτσι μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία επαγγελματικής αποκατάστασης για τους νέους.
Τέλος αρχιμουσικός της Φιλαρμονικής από τον Σεπτέμβριο του 2018 έχει αναλάβει ο κος Αντώνιος Κατσαούνος έχοντας δώσει νέα πνοή στη λειτουργία της Φιλαρμονική με στόχο να συμμετέχει συχνά σε φεστιβάλ εντός και εκτός Ελλάδος.
